Mülteci evlerine saldırılar, sinagoglara yönelik anti-semitik saldırılar, sağcı teröristlerin silahlı olarak öldürülmesi, göçmen ailelere yönelik kundaklama saldırıları – bunların hepsi sağcı şiddeti düşündüğümüzde akla gelebilir.
Bu tür şiddet eylemlerini hatırlamak, onları eleştiriye ve kedere açık kılmak ve özellikle mağdurları ve çektikleri acıları tanımak, Avrupa’daki tüm toplumlar ve ayrıca bilim için bir meydan okuma anlamına gelir. Sağcı şiddetin hatırlanması ve unutulması, Doing Memory uygulamaları için Rostock, Atina, Oslo ve Londra’da dört atölye çalışması ile ele alınmıştır.
Doing Memory‘i tanıyın
Hafıza, sağcı Şiddet ve Toplum. Bununla nasıl bağlantılı ve Doing Memorygerçekte ne anlama geliyor – açıklayıcı filmde genel bir bakış:
En önemli kavramlara genel bakış
Buna erişim olarak Doing Memory
– Geçmişi anlamlandırmanın çatışmalı uygulamaları olarak hatırlama ve unutma
– hatırlanan şey, şimdiki ve gelecek ile ilgilidir
– Doing Memory’nin aktörleri, çıkarları, güç, baskı ve meşruiyetleri hakkında sorular sorar
– çoğulcu ve demokratik bir toplum için bakış açıları geliştirebilmek adına radikal bir çoklu bakış açısı talep eder
– sağcı şiddeti çağdaş toplumun önemli bir olgusu olarak anlar ve mağdurların ve etkilenenlerin tanınması yoluyla tarihsel sürekliliğini görünür kılar
– sosyal bir tartışma için başlangıç noktası olarak bir dinleme siyaseti talep eder
Bu Proje
2018 yılında Tanja Thomas, Matthias N. Lorenz ve Fabian Virchov hafıza kültürü alanındaki disiplinlerarası araştırmalarını genişletmeye başladı. Önce Rostock’ta, daha sonra Atina, Oslo ve Londra’da atölye çalışmaları düzenlediler. Katılımcılar sadece çok çeşitli disiplinlerden bilim insanları değil, aynı zamanda bir Doing Memory uygulamalarında aktörler olarak yer alan kişilerdi: Mağdurlar, çağdaş tanıklar, gazeteciler, aktivistler ve çeşitli alanlardan sanatçılar. Araştırma ekibi, yalnızca bilimsel soruları ve tartışmaları daha da geliştirmeyi değil, aynı zamanda farklı kültürel bağlamlarda sağcı şiddete ilişkin bir Doing Memory ile farklı bakış açıları ve deneyimler alışverişinde bulunmayı da umuyordu.
Atölye çalışmalarına bir film ekibi eşlik etti. Bu, Atölye katılımcıları ile görüşmelerle sonuçlandı. Doing Memory ile demokrasi arasındaki ilişki üzerine düşünürler, hatırlama pratiklerini paylaşırlar ve çatışmaları ve vizyonları kaydederler.
Süreç
Bu sayfa, atölye çalışmalarının sonuçlarını sunar ve ayrıca hafıza uygulamaları ve Doing Memory konusundaki teoriler ve bilimsel bulgular hakkında bir fikir vermeye çalışır. Çeşitli ana konular, Doing Memory ve sağcı şiddetin (Avrupa’da) kapsamı, demokrasi, hafıza kültürü alanındaki çatışmalar ve sorunlar, mağdurların perspektifi, çeşitli pratik hafıza biçimleri ve formları ve gelecek vizyonları ile ilgili temel bağlantıları ele almaktadır.
Doing Memory’i anlamak
Bu sayfada ele alınan konulara genel bir bakış:
Röportaj verenlere genel bakış
Maria Paraskeva | Projektkoordinatorin und Rechtsexpertin bei HumanRights360
Tassos Tsakiroglou | Journalist
Martine Aurdal | Journalistin
Tim Kellner | Künstlergruppe „Schaum“
Ioanna Meitani | Leiterin Verbindungsbüro Athen/ Griechenland, Rosa-Luxemburg-Stiftung
Fredrik Lange | Filmemacher
Tore Bjørgo | Wissenschaftler und Direktor des Zentrums für Extremismusforschung (C-REX)
Aasmund Aukrust | Politiker und Überlebender des 22. Juli-Attentats
Dr. Gudrun Heinrich | Leiterin der Arbeitsstelle Politische Bildung, Universität Rostock
Jon Burnett | Wissenschaftler, Swansea University
Fabien Perrier | Journalist
Imam-Jonas Dogesch | Mitglied des Landesintegrationsbeirats Mecklenburg-Vorpommern sowie Sprecher von Migranet MV
Alexandros Sakellariou | Soziologe, Panteion Universität Athen
Ansar Ahmadullah | Aktivist
Angelique Kourounis | Filmemacherin und Journalistin
Liz Fekete | Leiterin des Institute of Race Relations (IRR)
Dr. Vu Thanh Van | Mitglied des Vorstands von Diên Hông - Gemeinsam unter einem Dach e.V.
Lena Fahre | Direktorin des Ausstellungszentrums 22. Juli
Dan Thy Nguyen | Theaterautor und -regisseur
Lisbeth Kristine Røyneland | Aktivistin, Mutter eines der Opfer des 22. Juli-Attentats
Erik Ulfsby | Theaterregisseur, „One of Us“
Stefan Nadolny | Stellvertretender Regionalbüroleiter Rosa-Luxemburg-Stiftung Mecklenburg-Vorpommern
Nancy Papathanasiou | Wissenschaftliche Koordinatorin der 11528 LGBTQI+ Hotline, Mitgründerin von Orlando LGBT+ und Aktivistin
Martin Behnke | Filmemacher
Christoph Dorner | Journalist
Peter Thatchell | Menschenrechtsaktivist
Jacobi Thomas | Kameramann und Journalist
Anders Giæver | Journalist
Jochen Schmidt | Journalist, Autor und Zeitzeuge
Natalya Koutsougera | Sozialwissenschaftlerin, Wissenschaftlerin, Panteion Universität Athen
Hakkımızda
Doing Memory. Bu konuyla ilgili araştırmaların kişisel sebepleri de vardır. Projenin arkasındaki bilim insanlarının motivasyonlarına dair bir genel bakış.
Araştırmacılar
Tanja Thomas, Tübingen’deki Eberhard Karls Üniversitesi’nde medya kültüründeki dönüşümlere odaklanan medya çalışmaları profesörüdür. 1990’ların ortalarındaki ilk bilimsel projesinde medya ve ırkçılığı ele aldı. O zamandan beri yayınlarında, Alman Ulusal kimliğinin medya kamuoyunda inşası, göç politikalarının medya müzakereleri, 2000–2011 yılları arasında NSU cinayetlerinin raporlanması, çağdaş medya kültürlerinde katılım, görünürlük ve tanıma olanakları yer alıyor.
Fabian Virchow Düsseldorf Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nde sosyolog ve siyaset bilimcidir. Otuz yıldır aşırı sağın dünya görüşü, tarihi, performansı ve şiddeti ve bunlara yönelik toplumsal nedenler ve tepkilerle ilgileniyor. 2010’dan beri Düsseldorf Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nde aşırı sağcılık/Neo-Nazizm (FORENA) üzerine araştırma odağını yönetiyor. Yayınlarında, popülist/aşırı sağ, medya ve aşırı sağcılık üzerine teorik ve metodolojik araştırma sorularının yanı sıra sağcı şiddeti hatırlama pratiklerini ele alıyor.
Matthias Lorenz Hannover’deki Leibniz Üniversitesi’nde Modern Alman Edebiyatı ve Karşılaştırmalı Çalışmalar Profesörüdür. Edebiyatın hem ayrım ve çatışma hem de değişim ve entegrasyon için bir mekan olarak nasıl işlediği sorusu, edebi antisemitizm, demokraside sanat özgürlüğü ve sömürge sonrası metinler arası ve “Almanya’da geçmişle başa çıkma Ansiklopedisi” üzerine monograflar da dahil olmak üzere eserlerinin çoğunun temelini oluşturuyor.
Birgül Demirtaş Düsseldorf Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nde sosyal eğitim/sosyal hizmet ve güçlendirme çalışmaları okudu ve IDA NRW’de ırkçılığa karşı eleştirel bir eğitim görevlisidir. Odak noktaları, diğer şeylerin yanı sıra, mağdurların açısından ırkçılık (eleştiri), haklar ve ırkçı şiddet ve Müslüman karşıtı ırkçılıktır.
2006’daki Solingen kundaklama saldırısıyla ilgili çağdaş bir tanık olarak, ırkçı şiddetten etkilenenlerle ilk görüşmeleri yaptı, deneyimlerini araştırdı ve belgeledi. “Solingen’deki kundaklama saldırısı ve ikinci kuşak Türk kökenli göçmenler tarafından nasıl algılandığı” konulu tezi, 2016 yılında Kuzey Ren-Vestfalya Devlet Entegrasyon Konseyi tarafından yayınlandı. Doing Memory projesinde araştırma görevlisi olarak araştırmasını yoğunlaştırdı ve 2018’de Düsseldorf’ta Solingen’deki ırkçı kundaklama saldırısı ve Rostock-Lichtenhagen’deki pogrom konusundaki araştırmasına Düsseldorf’ta sağcı aşırılık ve neo-Nazizm üzerine odaklanan araştırmasında devam etti. Uygulamalı Bilimler Üniversitesi. Ayrıca 2020 yılında orada öğretim görevlisi olarak çalıştı. Irkçılık (eleştiri) konularını ve etkilenenlerin bakış açısını öğretti ve Junges Schauspielhaus Düsseldorf ile işbirliği içinde Solingen ve Köln’deki Keupstraße’den etkilenen insanların marjinalleştirilmiş seslerini halka açık etkinliklerde duyulabilir ve görünür hale getirdi.
2020’nin başından beri, IDA-NRW’de yeni Re_Struct departmanının kurulmasına yardımcı oluyor. Re_Struct’un amacı, ırkçılık ve çoklu ayrımcılıkla mücadelede ve ırkçılık ve göç eğitimini eleştiren yaklaşımlar oluşturmada siyasi eğitim çalışmaları yürüten kuruluşlara ve sağlayıcılara tavsiyelerde bulunmak ve bunları vasıflandırmaktır.
Yayınlar:
Demirtaş, B. (2016). Der Brandanschlag in Solingen und seine Wahrnehmung durch die zweite Generation von türkischstämmigen Migranten. Landesintegrationsrat NRW (Hrsg.).
Demirtaş, B. (2020). Erinnerungsarbeit nach rassistischen Anschlägen am Beispiel Solingen. In: Kontinuitäten und neue Perspektiven. Von der Antirassismusarbeit zur Rassismuskritischen Bildungsarbeit. Informations- und Dokumentationszentrum für Antirassismusarbeit e. V. (Hrsg). Demirtaş, B. & Büyükmavi, M. (2020). Perspektiven auf eine rassismuskritische Praxisentwicklung in Institutionen. In Dokumentation des IDA-NRW-Fachtags “Institutionellen Rassismus erkennen — Rassismuskritik institutionalisieren, aber wie?”: Überblick – Zeitschrift des Informations- und Dokumentationszentrums für Antirassismusarbeit in Nordrhein-Westfalen (Hrsg.).
Steffen Rudolph bir kültür bilimcidir ve Tübingen’deki Eberhard Karls Üniversitesi’nde 2019 yılına kadar “Almanya’da Sağcı Şiddet ve Hafıza Çalışması” projesinde araştırma görevlisi olarak yer almıştır. Araştırmasında, dijital medya kültürlerinde sosyal eşitsizliklerin yeniden üretimi ile ve Shoah’ın medya müzakeresi ve 1945’ten sonra sağcı şiddet hakkındaki sorularla ilgilenir.
2019 yılında “Dijital Medya, Katılım ve Eşitsizlik” başlıklı tezi yayınlandı. İnternetin Sosyal Kullanımı Üzerine Bir Çalışma” Springer VS tarafından yayınlandı ve İnternet’teki farklı (katılımcı) uygulamalar ile çeşitli eşitsizlik kategorileri arasındaki bağlantıyı araştırıyor.
Diğer yayınlar (seçim):
Rudolph, Steffen; Thomas, Tanja; Virchow, Fabian (2019): Doing Memory and Contentious Participation. Remembering the Victims of Right-Wing Violence in German Political Culture. In: Tanja Thomas, Merle-Marie Kruse und Miriam Stehling (Hg.): Media and Participation in Post-Migrant Societies: Rowman & Littlefield International.
Rudolph, Steffen (2012): Postoperaismus – Immaterielle Arbeit und die Transformation der Gesellschaft. Berlin, Münster: Lit Verlag.
Rudolph, Steffen (2011): „Der siebente Brunnen“. Fred Wanders Versuch einer anderen Darstellung der Shoah in der DDR-Literatur. In: Kulturrisse (4), S. 58–61.
Rudolph, Steffen (2011): Konfigurationen des Antifaschismus. Aspekte der Literatur über die Shoah in der DDR. In: Kulturrisse (3), S. 56–59.
Tobias Fernholz 2020 yılından bu yana Doing Memory projesinde yer almakta ve Hans Böckler Vakfı’nın “Sağ Popülizmi ve Dışlayıcı Dayanışma” araştırma eğitim grubunun “sağ popülist söylemlerin dinamikleri ve yayılması” konulu bir burs sahibi olarak doktorasını yapmaktadır. Sağcı karşı kamuoyunun analizi”.
Tobias Fernholz, Jena’daki Friedrich Schiller Üniversitesi’ndeki siyasi çalışmalarına ek olarak, ülke çapındaki “Demokrasi ve Cesaret Ağı” için siyasi eğitim alanında gönüllü olarak ekip lideri ve eğitmen olarak ve ayrıca bilimsel olarak aktif olarak çalıştı. Jena’daki Demokrasi ve Sivil Toplum Enstitüsü’nde danışman. Başlıca çalışma alanları siyasi iletişim, sağ popülizm ve aşırıcılık, komplo teorileri ve siyasi eğitimdir.
grasshopper kreativekibi, Doing Memory uygulamasını medya uygulamalarında destekliyor ve araştırmacılara bilim iletişimi konularında tavsiyelerde bulunuyor.
Anna Ross, çekirgede tüm projeyi yaratıcı bir şekilde yönetiyor ve kameraman Samuel Zink ile birlikte Rostock, Atina, Oslo ve Londra’daki atölye çalışmalarına editör olarak eşlik ediyor. Natalie Lenhof, web sitesinin metinlerini hazırladı. Videoların düzenlenmesinden ve açıklayıcı filmin yapımından Sandra Amberg sorumluydu.Daha fazla bilgi?
Lorenz, Matthias N./Tanja Thomas/Fabian Virchow (Hrsg.) (2022): Rechte Gewalt erzählen. Doing Memory in Literatur, Theater und Film (=LiLi: Studien zur Literaturwissenschaft und Linguistik, Bd. 1), Heidelberg: J.B. Metzler.
Lorenz, Matthias N. (2022): Rechte Gewalt in der deutschen Literatur als Thema und Aufgabe der Germanistik. Literaturwissenschaftliche Perspektiven auf die Erschließung eines Forschungsfeldes. In: Matthias N. Lorenz/Tanja Thomas/Fabian Virchow (Hrsg.): Rechte Gewalt erzählen. Doing Memory in Literatur, Theater und Film (=LiLi: Studien zur Literaturwissenschaft und Linguistik, Bd. 1), Heidelberg: J.B. Metzler, 3-28.
Lorenz, Matthias N. (2018): Erinnerungslücken. Zeitgeschichte in der gesamtdeutschen Literatur am Beispiel rechter Gewalt. Eine erste Bestandsaufnahme. In: AION. Annali dell’Università degli Studi di Napoli „L’Orientale“ XXVIII, H. 1-2, 251-274.
Rudolph, Steffen/Tanja Thomas/Fabian Virchow (2019): Doing Memory and Contentious Participation: Remembering the Victims of Right-Wing Violence in German Political Culture. In: Stehling, Miriam/Tanja Thomas/Merle Marie Kruse (eds.) (2019): Participation and Media in Post-Migrant Societies. London/New York: Rowman & Littlefield, 181-196.
Thomas, Tanja/Lorenz, Matthias N./Virchow, Fabian (in Vorbereitung): Doing Memory. Perspektiven des Erinnerns an Rostock-Lichtenhagen ‘92. Berlin: Metropol/englische Version: New York/Oxford: Berghahn Books.
Thomas, Tanja/Fabian Virchow (2021): Hegemoniales Hören und Doing Memory an rechte Gewalt Verhandlungen politischer Kultur der Bundesrepublik in (medialen) Öffentlichkeiten. In: Seeliger, Martin/Sebastian Sevignani (Hrsg.): Ein neuer Strukturwandel der Öffentlichkeit? Sonderband Leviathan (under review).
Thomas, Tanja (2020): ‚A turn to listening‘? – Zu Potenzialen eines Konzepts am Beispiel marginalisierter Erinnerung in Medienkulturen. DFG Symposium, Full Paper, aufgrund der Corona Pandemie verschoben, Publikation geplant.
Thomas, Tanja/Virchow, Fabian (2018): Praxen der Erinnerung als Kämpfe um Anerkennung. Zu Bedingungen einer gesellschaftlichen Auseinandersetzung mit rechter Gewalt. In: Tina Dürr/Reiner Becker (Hrsg.): Leerstelle Rassismus? Analysen und Handlungsmöglichkeiten nach dem NSU. Frankfurt/M.: Wochenschau, 156-168.
Virchow, Fabian/Thomas, Tanja (2022): Doing Memory an rechte Gewalt in Medienkulturen. Grundzüge eines interdisziplinären Forschungsprogramms. In: Matthias N. Lorenz/Tanja Thomas/Fabian Virchow (Hrsg): Rechte Gewalt erzählen. Doing Memory in Literatur, Theater und Film (=LiLi: Studien zur Literaturwissenschaft und Linguistik, Bd. 1), Heidelberg: J.B. Metzler, 29-51.
Virchow, Fabian/Thomas, Tanja (2018): Doing Memory und Rechte Gewalt. Erinnern und Vergessen als Praxis und Ausgangspunkt für postmigrantisches Zusammenleben. In: Jalta 2/2018. Positionen zur jüdischen Gegenwart, herausgegeben von Micha Brumlik/Marina Chernivsky/Max Czollek/Hannah Peaceman/Anna Schapiro/Lea Wohl von Haselberg, 60-64.