Hatırlamak ve unutmak – Rostock-Lichtenhagen

Bu bölümün ana temalarından biri, Ağustos 1992’de Rostock-Lichtenhagen’deki pogromun anısına siyasi bağlamların nasıl tematik olmaktan çıkarıldığıdır. Konuklarımız Kien Nghi Ha ve Trần Thị Thu Trang ile şehrin anma politikasını, mağdurların bakış açısının “unutulması” ve bir sonraki nesilde travmayla başa çıkma hakkında konuşuyoruz.

Olay

22 ve 26 Ağustos 1992 tarihleri arasında, Rostock-Lichtenhagen’de sığınmacılar için merkezi kabul merkezinde (ZAst) insanlara ve sözde Sonnenblumenhaus evinde Vietnamlı sözleşmeli işçilerinin konaklamasına karşı ırkçı kitlesel şiddet yaşandı. Ayaklanmalara yüzlerce aşırı sağcı katıldı. Ayrıca, itfaiye ve polisin konuşlandırılmasını engelleyen alkışlayan 3000’e yakın seyirci vardı.

24 Ağustos 1992 Pazartesi günü ZAst tahliye edildi. Bunun üzerine 100’den fazla Vietnamlı sözleşmeli işçinin kaldığı lojman molotof kokteyli ile ateşe verildi. Aynı gün, polis memurları geri çekildi. Yanan evde mahsur kalanlar ise kendi hallerine bırakıldı. Rostock-Lichtenhagen’deki şiddetli saldırılar, 1990’ların başındaki çok sayıda sağcı şiddet eyleminin örnekleridir.

Edebiyat, bağlantılar ve arka planlar (Almanca’da)

Andersen, U. & Wichard, W. (Hrsg.) (2003): Handwörterbuch des politischen Systems der Bundesrepublik Deutschland. 5., aktual. Aufl. Opladen: Leske+Budrich 2003. Lizenzausgabe Bonn. Bundeszentrale für politische Bildung. Abgerufen 10. Mai 2021 von web.archive.org.

FAZ.de: Erschienen am 17.06.2002: Bewährungsstrafen für Randalierer von Rostock. Abgerufen 09. Mai 2021 von faz.net.

Guski, R. (2012): Nach Rostock-Lichtenhagen: Aufarbeitung und Perspektiven. S. 50f. In Prenzel, T. (Hrsg.) 20 Jahre Rostock-Lichtenhagen. Kontext, Dimensionen und Folgen der rassistischen Gewalt (Rostocker Information zu Pollitik und Verwaltung. Band 32). Universität Rostock. Institut für Politik- und Verwaltungswissenschaften.

Herbert, U. (2014): Asylpolitik im Rauch der Brandsätze. S. 87-104. In: Luft, S. & Schimany, P. (Hrsg.): 20 Jahre Asylkompromiss. Bilanz und Perspektiven. Transcript Verlag, Bielefeld. Abgerufen 09. Mai 2021 von library.open.org.

Heseler, H. & Warich, B. (1992): Mitteilung aus der Arbeitsmarkt- Berufsforschung. Strukturwandel, Beschäftigung und Arbeitsmarktpolitik in Rostock. Abgerufen 11. Mai 2021 von http://213.241.152.197/mittab/1992/1992_3_MittAB_Heseler_Warich.pdf.
Lichtenhagen im Gedächtnis: Dokumentationszentrum // Soziale Bildung e.V. Abgerufen 10. Mai 2021 von lichtenhagen-1992.de.

NDR (2012): Tausende erinnern an Lichtenhagen-Krawalle. Abgerufen 10. Mai 2021 von web.archive.org.

Prenzel, T. (2014): Rostock-Lichtenhagen im Kontext der Debatte um die Einschränkung des Grundrechts auf Asyl. In: Luft, S. & Schimany, P. (Hrsg.): 20 Jahre Asylkompromiss. Bilanz und Perspektiven. Transcript Verlag, Bielefeld. Abgerufen 09. Mai 2021 von library.oapen.org.

Schwarze, S. (1998): Das Arenen-Verhandlungsmodell zur Analyse von
Entscheidungsprozessen: die deutsche Asylpolitik im europäischen Kontext. Institutionelle Herausforderungen im Neuen Europa: Legitimität, Wirkung und Anpassung. S. 275-306. Opladen.

Statista (2021): Anzahl der Asylanträge (Erstanträge) in Deutschland von 1991 bis 2021. Abgerufen 10. Mai 2021 von de.Statista.com.

Taz.de: Erschienen am 29. August 2012: Der Fuchsschwanz greift durch. Friedenseiche in Lichtenhagen abgesägt. Abgerufen 08. Mai 2021 von taz.de.

Katkıda bulunanlar

Editörler: Tanja Thomas, Fabian Virchow ve Tobias Fernholz
Ortak fikir ve üretim: grasshopper kreativ
Moderatör: Tanja Thomas ve Fabian Virchow
Müzik: Martin Pfeilsticker ve Pia Fruth

Etkinlik incelemesini Tübingen’deki Eberhard Karls Üniversitesi ve Düsseldorf Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nden yüksek lisans öğrencileri hazırladı.

Etkinlik İncelemesi için katkıda bulunanlar

Orijinal ses sağlayıcı: Thomas Prenzel
Konuşmacılar: Pia Fruth, Daniel Jacob
Proje Yönetimi: Jennifer Bittner
Araştırma ve Gösteri notları: Charlotta Dourgounis
Anlatıcı: Mira Weiss, Julia Faißt
Röportaj ve düzenleme: Anna Roloff
Alıntı: Ronja Heukelbach