Hatırlamak önemlidir; anılarla uğraşmak da çatışmalarla doludur. Geçmişin yapıları sürekli olarak yeniden yazıldığından, temel anlatıya hangi fikirlerin dahil edileceği ve böylece bir toplumun kendi imajına katkıda bulunacağı konusunda sürekli bir rekabet vardır. Üç örnek, hatırlama pratiğinin ne kadar çelişkili olabileceğini gösteriyor.
Çatışma potansiyeli – üç örnek
2006’da öldürülen dokuz kişinin yakınları sokaklara döküldü. “10. Kurban Yok!” Dortmund ve Kassel’deki bu gösterilerde talepler vardı. 2000 yılından bu yana, göçmen kökenli dokuz kişi de aynı silahla öldürüldü – mağdurlardan gelen bilgilere rağmen, soruşturma makamları ırkçılığı ve aşırı sağcılığı cinayet için bir sebep olarak görmedi. Bunun yerine, öldürülenler ve yakınları, suçların nedeni olarak organize suç ve uyuşturucu ticareti yapmakla suçlandı. Sağcı terörist ağı NSU kendini ifşa ettiğinde gerçek failler 2011 yılına kadar bilinmedi.
Başka bir örnek: 29 Mayıs 1993’te Solingen’de ırkçı bir kundaklama saldırısında beş kişi öldü:
- Gürsün İnce (27 yaşında)
- Hatice Genç (18 yaşında)
- Gülüstan Öztürk (12 yaşında)
- Hülya Genç (9 yaşında)
- Saime Genç (4 yaşında)
Şehir, mağdurlara Solingen’in merkezinde bir anma sözü verdi. Ancak, anıt orada değil, daha dışarıda inşa edildi. Şehirdeki sağcı şiddetin anısı böylece sembolik olarak da marjinalleştirildi.
Başka bir örnek ise Rostock’ta: Rostock-Lichtenhagen pogromunun 25. yıldönümünde şehir bir anıt dikilmesini istedi. Sanatçı grubu SCHAUM, şehrin farklı noktalarında “siyaset”, “adalet”, “devlet otoritesi”, “medya” ve “toplum” rollerini beş stel ile ele aldı. Bu kurumlar tarafından saldırıya uğrayan veya terk edilen mağdurların bakış açısı basitçe “unutuldu”. Açılmasından bir yıl sonra, mağdurlarla “empati” konulu altıncı bir Stel dikildi.
Çatışmalar ve Tartışmalar
Üç örnek, ırkçı önyargılar nedeni ile şiddet içeren eylemleri görünmez kılmanın sorunlarını ve aynı zamanda pratikte hatırlama ve unutmanın çatışmalı dinamiklerini göstermektedir. Atölyeye katılanlar ayrıca çatışma potansiyeli hakkında da bilgi verdiler:
